Czas przeprosić gluten
Babcia zrobiła pierogi, a Ty nie jesz glutenu?
Nie wiadomo dlaczego tak się stało, że ludzkość świadomie rezygnuje z najprzyjemniejszych kulinarnych uciech. Bo gluten to sympatyczna mieszanina białek zawartych w pszenicy, życie, jęczmieniu oraz owsie (w tym ostatnim ze względu na zanieczyszczenia). Odnajdziemy go w chrupiącym chlebie, bułkach, kluseczkach, wyrobach cukierniczych i to właśnie ON sprawia, że nasza drożdżówka jest taka miękka, a pączki puszyste. Czemu zatem odmawiać sobie tej odrobiny szczęścia?
To nie gluten, to ciasteczka!
Zaraz usłyszę wiele głosów mówiących o lepszym samopoczuciu po odstawieniu produktów glutenowych. Nic dziwnego, bo jeśli wymienimy codziennie pojawiające się na naszym stole białe buły, chrupiące ciasteczka (oczywiście z kremem) oraz białe pieczywo na chleb żytni, pełnoziarniste bułki i owsiane ciastko (bez kremu) to zauważymy:
- lepsze funkcjonowanie przewodu pokarmowego; na przykład przez większą podaż błonnika,
- lepsze samopoczucie; przez mniejsze spożycie przetworzonych produktów, w tym żywności bogatej w FODMAP,
- a czasem też utratę kilogramów; bo wykluczając pszenne pączki, pizzę czy pieczywo i nie znajdując zamienników, można nawet nieświadomie stworzyć deficyt kaloryczny.
Dlatego nie ma co doszukiwać się cudownego działania diety bezglutenowej, a jedynie warto skorygować nieco swoje nawyki żywieniowe i efekty będą satysfakcjonujące.
TOPOWE STAKI WITAMIN I MINERAŁÓW:
Modna dieta
Większość diet powodowana jest w jakiejś części modą - bezglutenowa też nie jest wolna od tego obciążenia. Warto jednak wiedzieć, że osoby, które nie jedzą na co dzień produktów zawierających gluten, ale w weekend ze znajomymi, podczas "cheat meala" czy piątkowej imprezy wetną pizzę, bułki, burgery czy ciastka - absolutnie nie są na diecie bezglutenowej. Po prostu czasami wykluczają ten "paskudny" gluten dla lepszego samopoczucia i przekonania, że robią coś dobrego dla swojego brzuszka.
Kto się nigdy nie polubi z glutenem?
Kiedy zatem bezwzględnie należy wykluczyć gluten? W przypadku występowania celiakii, która jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym i objawia się enteropatią jelita cienkiego, problemami żołądkowo-jelitowymi oraz pozajelitowymi. Szacuje się, że liczba chorych to 1% populacji. W celu zdiagnozowania choroby trzewnej należy wykonać badania krwi (sprawdzane są przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej w klasie IgA i IgG oraz przeciwciała przeciw endomysium w klasie IgA i IgG) oraz zleconą przez lekarza specjalistę gastroskopię, aby pobrać wycinki z jelita cienkiego i ocenić poziom zaniku kosmków jelitowych.
Warto wiedzieć, że osoby chorujące na celiakię muszą nie tylko uważać na produkty bazujące na zbożach glutenowych, ale także na ich śladowe ilości w wędlinach, nabiale, przyprawach, słodyczach, suszonych owocach czy orzechach. I to jest prawdziwa dieta bezglutenowa, trudna w codziennym życiu i nie warto bez powodu się na nią skazywać. A nawet nie wolno, bo dieta bezglutenowa może być niedoborowym sposobem żywienia.
Głównym problem jest zbyt niskie spożycie błonnika pokarmowego, który zawarty jest w produktach pełnoziarnistych. Najczęściej niedobory obejmują witaminy z grupy B, żelazo, cynk, magnez i wapń. Dieta pozbawiona glutenu jest niestety bardziej obfita w kwasy tłuszczowe nasycone oraz posiłki z wyższym indeksem glikemicznym. Dodatkowo, pozbawione glutenu pieczywo czy bułki, mają w swoich składach wypełniacze, konserwanty oraz inne dodatki, które mają zbliżyć ich smak do oryginału (co zresztą rzadko się udaje).
SPRAWDŹ PRZEKĄSKI Z DUŻĄ ZAWARTOŚCIĄ BIAŁKA:
Coraz częściej mówi się też o występowaniu nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten i korzyściach zastosowania w takim przypadku diety bezglutenowej. Jednak nie ma jednoznacznych badań oraz metod diagnostycznych, które mogłyby stwierdzić występowanie tego schorzenia.
Zalecenie o diecie bez glutenu może wprowadzić lekarz. Dobrym pomysłem jest też dodatkowa konsultacja z dietetykiem, który zbilansuje dietę według założonych przez specjalistę wytycznych. Unika się w ten sposób niedoborów i naprawdę samemu nie należy zamieniać dotychczasowo spożywanych produktów na ich bezglutenowe odpowiedniki.
Czyli jeść czy nie jeść glutenu?
Obecny stan wiedzy nie wskazuje innych schorzeń, w których obowiązkowym byłoby wykluczenie z diety glutenu. Samodzielnie, bez wcześniejszej diagnostyki, nie bierzmy się więc za tak drastyczne wykluczenia, bo może się okazać, że bez najmniejszego sensu odpuściliśmy piątkową pizzę ;)
Piśmiennictwo:
1. Bascunan, Karla A., Maria Catalina Vespa, and Magdalena Araya. Celiac disease: understanding the gluten-free diet. European journal of nutrition 56.2 (2017): 449-459.
2. Hallert, Claes, et al. Evidence of poor vitamin status in coeliac patients on a gluten‐free diet for 10 years. Alimentary pharmacology & therapeutics 16.7 (2002): 1333-1339.
3. Lebwohl, Benjamin, David S. Sanders, and Peter HR Green. Coeliac disease. The Lancet 391.10115 (2018): 70-81.
4. Pinto‐Sanchez, Maria I., and Elena F. Verdu. "Non‐celiac gluten or wheat sensitivity: It's complicated!." Neurogastroenterology & Motility 30.8 (2018): e13392.
5. Walker, Marjorie M., Jonas F. Ludvigsson, and David S. Sanders. Coeliac disease: review of diagnosis and management. Medical Journal of Australia 207.4 (2017): 173-178.
6. Vici, Giorgia, et al. Gluten free diet and nutrient deficiencies: A review. Clinical nutrition 35.6 (2016): 1236-1241.
Sprawdź już teraz idealne suplementy diety, przygotowane dla Twoich potrzeb
Użyj Kreatora Suplementacji
Zostaw opinię
Zobacz inne artykuły z kategorii Dieta i przepisy
Zobacz wszystkie artykułyMity na temat odchudzania
Na temat odchudzania, gubieniu tkanki tłuszczowej, utarty masy ciała, wszelkich innych jest mnóstwo informacji. Niekoniecznie prawdziwych i tych, którymi powinno się kierować podczas długofalowego procesu, o którym wspomniano wyżej. W niniejszym artykule rozwiejemy kilka mitów, które krążą w „fit świecie”.
