Oczyszczająca głodówka jednodniowa - jaki jest jej cel i czy jest bezpieczna?

Na czym dokładnie polega głodówka?

Głodówka to praktyka polegająca na świadomej całkowitej rezygnacji ze spożywania pokarmów przez określony czas. Istnieje wiele różnych podejść do głodówki, ale ogólnie mówiąc, oznacza ona całkowite zaprzestanie jedzenia i przyjmowanie tylko płynów w celu uzyskania korzyści zdrowotnych.

Jakie są rodzaje głodówek?

Głodówki można podzielić na kilka sposobów. Biorąc pod uwagę cel, głodówki można podzielić na:

• głodówka lecznicza - zalecana przez lekarza w celu leczenia np. problemów trawiennych,

• głodówka oczyszczająca - ma na celu pozbycie się z organizmu toksyn i odwrócenie negatywnych skutków zakwaszenia organizmu,

• głodówka odchudzająca - nie powinna być sposobem na pozbycie się nadprogramowych kilogramów, często jest przyczyną efektu jo-jo.

Głodówki można też podzielić ze względu na rodzaj spożywania pokarmów:

• głodówka sokowa - polega na przyjmowaniu jedynie soków owocowo-warzywnych,

• głodówka wodna - dopuszcza jedynie picie czystej wody.

Można też wyróżnić co najmniej kilka rodzajów głodówek ze względu na długość trwania:

• 1-dniowa,

• 3-dniowa,

• 7-dniowa,

• 10-dniowa.

Ile może trwać głodówka?

Czas trwania głodówki może zależeć od aktywności fizycznej danej osoby. Dla osób z niską aktywnością fizyczną zaleca się maksymalne ograniczenie spożycia pokarmów do 20–24 godzin, co pomoże uniknąć negatywnych skutków dla organizmu. Natomiast dla osób aktywnych fizycznie ten czas powinien wynosić maksymalnie 16-20 godzin. Istnieje ryzyko wystąpienia osłabienia i utraty energii przy dłuższych okresach głodówki.

Diety oparte na koncepcji głodówki

Idea głodówki stała się podstawą kilku diet, które z założenia są mniej rygorystyczne:

• Intermittent fasting (IF) - obejmuje okresowe okresy postu, podczas których ogranicza się spożycie kalorii, a następnie okresy jedzenia. Istnieje wiele różnych odmian IF, takich jak 16/8 (16 godzin postu, 8 godzin jedzenia) lub 5:2 (normalne jedzenie przez 5 dni w tygodniu, a ograniczenie spożycia kalorii do 500-600 kcal przez 2 dni).

• Dieta dr Dąbrowskiej - oparta jest na koncepcji oczyszczania organizmu poprzez spożywanie surowych warzyw, owoców i soków przez określony czas. Celem jest poprawa zdrowia i eliminacja toksyn z organizmu.

• Dieta OMAD - zakłada spożywanie tylko 1 dużego posiłku dziennie, zazwyczaj wieczorem.

• Dieta Wojownika dr. Hofmeklera - opiera się na jedzeniu 1 głównego posiłku wieczorem, a w ciągu dnia spożywaniu niewielkich przekąsek. Jest inspirowana wzorcami żywieniowymi starożytnych wojowników i zakłada jedzenie zgodnie z cyklami aktywności i odpoczynku.

Głodówka oczyszczająca – korzyści i efekty

Wiele osób zastanawia się, czy głodówki oczyszczające mogą przynieść jakieś korzyści zdrowotne, które warto wziąć pod uwagę, planując ten typ diety. Stosowanie głodówek ma swoich zwolenników i przeciwników i obie strony starają się dowieść swoich racji. Najczęściej wymieniane efekty głodówki:

• szybka redukcja masy ciała - głodówki prowadzą do istotnego zmniejszenia spożywanych kalorii, co jest trudne do utrzymania i niesie duże ryzyko powrotu do wagi sprzed głodówki (jak przy każdej diecie niedoborowej), nie można stosować jej dłużej niż kilka dni,

• poprawa profilu lipidowego - jak pokazują badania, już jednodniowe ograniczenie spożycia pokarmów może prowadzić do zwiększenia poziomu „dobrego” cholesterolu HDL, jednocześnie zmniejszając stężenie wolnych kwasów tłuszczowych oraz trójglicerydów,

• poprawa tolerancji glukozy - brak dostarczanej energii z pożywienia powoduje spadek glukozy we krwi i zapobiega niekontrolowanym jego skokom.

Głodówki oczyszczające wykorzystuje się czasami w terapii niektórych chorób, takich jak zespół chylomikronemii (FCS) charakteryzujący się podwyższonym poziomem lipoprotein w osoczu. Badania wykazały, że stosowanie głodówki może znacząco zmniejszyć częstotliwość napadów padaczkowych zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci.

Te potencjalne korzyści zdrowotne sugerują, że głodówki oczyszczające mogą mieć pewien pozytywny wpływ na zdrowie, jednak warto konsultować się z lekarzem przed przystąpieniem do takiej diety.

Głodówka oczyszczająca jako sposób na detoksykację organizmu

Głodówki są reklamowane często jako sposób na oczyszczenie organizmu, jednak nie udowodniono, że skutecznie wypłukują toksyny z organizmu. W rzeczywistości głodówki nie są w stanie w szybkim czasie pomóc organizmowi pozbyć się toksyn, za to mogą być ryzykowne, a nawet wywołać odwrotny skutek do zamierzonego.

Polecamy te suplementy diety:

Intenson BIO Spirulina - 100g

34,99 pln

Dodaj do koszyka

Lab One N°1 Chlorophyll DETOX - 500ml

1 porcja / 1,10 pln

109,99 pln

Dodaj do koszyka

Essensey NAC N-acetylo-L-cysteina - 90 kaps.

1 porcja / 0,33 pln

29,99 pln

Dodaj do koszyka

Czy głodówka może pomóc w redukcji masy ciała?

Jednodniowa lub kilkudniowa głodówka może prowadzić do szybkiej utraty masy ciała ze względu na deficyt kaloryczny, ale jest to głównie efekt utraty wody i masy mięśniowej, a nie tłuszczu. Dlatego też tego rodzaju dieta może być postrzegana jako wątpliwy sposób na redukcję masy ciała. Natomiast podejście oparte na postach przerywanych, które obejmuje cykliczne okresy głodówki i jedzenia, może być skuteczniejszą i bezpieczniejszą metodą odchudzania. Jeśli post przerywany jest dobrze prowadzony, pozwala na redukcję kalorii i pozwala zachować zdrowe nawyki żywieniowe, minimalizując ryzyko negatywnych skutków dla zdrowia.

Czy głodówka oczyszczająca jest skuteczna?

Głodówka oczyszczająca może wydawać się skuteczną metodą krótkotrwałego wzmocnienia pracy narządów zajmujących się detoksykacją, takich jak wątroba i nerki. Daje odpoczynek od procesu trawienia, który wymaga ciągłej pracy od układu trawiennego. Dlatego uważa się, że regularne praktykowanie rozsądnie prowadzonej głodówki może prowadzić do poprawy trawienia oraz redukcji problemów z nim związanych: zaparć, wzdęć, a nawet przynieść ulgę w objawach zespołu jelita drażliwego. Jednakże skuteczność detoksykacyjna głodówki oczyszczającej w dłuższej perspektywie czasowej jest ograniczona, ponieważ oczyszczanie organizmu z toksyn jest procesem wymagającym dłuższego czasu niż 1 dzień.

Sprawdź także artykuł Detoks organizmu

Czym można zastąpić głodówkę oczyszczającą?

Detoksykacja to proces długotrwały, który wymaga zrównoważonego podejścia do zdrowego stylu życia, a nie jednorazowego działania, takiego jak jednodniowa głodówka oczyszczająca. Choć głodówki oczyszczające mogą pomóc w oczyszczeniu jelit poprzez zapewnienie przerwy w procesie trawienia, toksyny zmagazynowane w organizmie nie zostaną usunięte w ciągu jednego dnia.

Konsekwentne stosowanie zdrowej diety bogatej w składniki odżywcze, regularna aktywność fizyczna oraz unikanie toksyn z otoczenia to zdecydowanie lepsze elementy skutecznej detoksykacji organizmu. Długoterminowe nawyki wynikające ze zdrowego stylu życia wspierają naturalne procesy oczyszczania organizmu i przyczyniają się do poprawy zdrowia i samopoczucia na dłuższą metę.

Jak należy odpowiednio przygotować się do głodówki?

Rozpoczęcie głodówki nie powinno być efektem spontanicznej decyzji. Odpowiednie przygotowanie się do postu ma zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność diety. Pierwszym krokiem jest skonsultowanie się z lekarzem, który oceni, czy głodówka będzie odpowiednia dla Twojego zdrowia. Jeśli tak, lekarz zleci niezbędne badania: morfologię, poziom żelaza, niektórych witamin, badania określające pracę nerek (kreatynina, kwas moczowy) i wątroby.

Warto dokonać rewizji swoich złych nawyków (palenie papierosów, spożywanie alkoholu), ponieważ mogą one znacząco wpływać na efektywność i bezpieczeństwo głodówki. Dzięki przygotowaniu można zminimalizować ryzyko negatywnych skutków zdrowotnych i maksymalizować korzyści płynące z postu oczyszczającego. Niewłaściwe stosowanie diet tego typu najczęściej prowadzi do wystąpienia niedoborów i negatywnego wpływu na zdrowie, a nawet wyniszczenia organizmu.

Skutki uboczne i niebezpieczeństwa związane z głodówką

Podczas stosowania głodówki organizm przechodzi przez szereg zmian, aby dostosować się do braku spożywania pokarmów. Ze względu na nagłą rezygnację z jedzenia, organizm zaczyna oszczędzać energię, koncentrując ją na podtrzymaniu pracy najważniejszych narządów, takich jak serce i mózg. Tempo przemiany materii znacząco spada. Chociaż na początku może być zauważalna szybka utrata wagi, głównie wynika to z utraty wody, a nie tłuszczu. Ponadto organizm może zwiększyć tendencję do magazynowania tkanki tłuszczowej w przyszłości jako odpowiedź na głodowanie.

Całkowite i długotrwałe odcięcie organizmu od zewnętrznego zasilania energią może powodować zbyt drastyczne spadki cukru, tzw. hipoglikemię, która jest niebezpieczna dla osób mających problemy z normowaniem cukru. Przy głodówce poziom cukru we krwi spada do 45–63 mg/dl z prawidłowego 70-99 mg/dl mierzonego na czczo.

Najczęściej odczuwalnymi negatywnymi konsekwencjami głodówki są:

• zmęczenie i utrata energii,

• omdlenia,

• zawroty głowy,

• zaburzenia koncentracji,

• zaparcia,

• biegunki,

• utrata masy mięśniowej,

• zaburzenia rytmu pracy serca,

• problemy trawienne,

• obniżenie odporności.

Głodówki mogą prowadzić do zakwaszenia organizmu w wyniku intensywnej produkcji ciał kotonowych.

Potencjalne konsekwencje dla zdrowia psychicznego

Nagłe i drastyczne zmiany w diecie mogą prowadzić do negatywnych skutków emocjonalnych i psychicznych, takich jak:

• zmiany nastroju - głodówka może prowadzić do podwyższonego poziomu stresu, drażliwości, lęku czy depresji i wpływać na samopoczucie i nastrój,

• zaburzenia odżywiania - stosowanie głodówek może zwiększać ryzyko rozwoju zaburzeń odżywiania, takich jak bulimia czy anoreksja,

• zmniejszone poczucie kontroli - osoby stosujące głodówki mogą doświadczać zmniejszonego poczucia kontroli nad jedzeniem i ciałem, poczucia winy lub wstydu związanego z jedzeniem,

• zmniejszone zdolności poznawcze - brak odpowiedniego odżywienia może wpływać na koncentrację, pamięć i zdolność podejmowania decyzji oraz do obniżonej efektywności w pracy i w wykonywaniu codziennych czynności,

• zaburzenia snu - nieprawidłowe odżywianie się może wpływać na jakość snu; osoby stosujące głodówki mogą mieć trudności z zasypianiem, doświadczać częstszych przebudzeń nocnych oraz odczuwać zmęczenie i senność w ciągu dnia.

Głodówka a kobiety w ciąży i osoby starsze

Głodówka w ciąży może być niebezpieczna dla zdrowia matki i dziecka. Ciąża wymaga odpowiedniego dostarczania składników odżywczych, aby zapewnić prawidłowy rozwój płodu, a ograniczenie jedzenia prowadzi do niedoborów składników odżywczych. Zwiększa to ryzyko powikłań ciążowych, takich jak niski wzrost płodu, przedwczesny poród czy niedokrwistość.

W przypadku osób starszych dieta oczyszczająca może być szczególnie ryzykowna ze względu na zmniejszoną zdolność organizmu do dostarczania i przetwarzania składników odżywczych oraz ewentualne problemy zdrowotne. Osoby starsze są narażone na większe ryzyko niedożywienia i utraty masy mięśniowej, co może pogłębić się podczas głodówki. Dodatkowo mogą one być bardziej podatne na odwodnienie oraz mocniej odczuwać negatywne skutki, takie jak osłabienie, zawroty głowy, a nawet utrata przytomności.

Jak poprawnie wyjść z głodówki?

Wyjście z głodówki powinno być przemyślane i stopniowe, aby zapobiec negatywnym skutkom. Oto kilka zaleceń dotyczących tego, jak poprawnie zakończyć głodówkę:

• stopniowo zwiększaj spożycie kalorii,

• wybieraj lekkie i łatwostrawne posiłki,

• stosuj zdrową dietę,

• nie objadaj się.

Bibliografia:

1. A. Ko, H. E. Kwon, H. D. Kim. Updates on the ketogenic diet therapy for pediatric epilepsy. Biomed J. 2022 Feb;45(1):19-26.
2. Dae-Kyu Song, Yong-Woon Kim. Beneficial effects of intermittent fasting: a narrative review. J Yeungnam Med Sci. 2023 Jan;40(1):4-11.
3. A. V. Klein, H. Kiat. Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence. J Hum Nutr Diet. 2015 Dec;28(6):675-86.
4. F. Visioli, C. Mucignat-Caretta, F. Anile, S. Panaite. Traditional and Medical Applications of Fasting. Nutrients. 2022 Jan 19;14(3):433.
5. C. Cybulska, E. Marcinkowska, M. Grzymisławski. Głodowanie z wyboru — konsekwencje zdrowotne. Wybrane Problemy Kliniczne. Tom 9, Nr 1 (2018).